Search لێگەریان

Wednesday, May 23, 2012

کی تێروریستە؟ مالیکی، یان جبوری، یانژی ...؟



محەمەدعەلی یاسین تەها


ئەڤ گۆتارە راوەستیانەکە لسەر دیدارا ڤێ داویێ یا کەنالێ الشرقیە بەرنامێ (بین قوسین) دگەل مشعان جبوری، ئەندامێ بەرێ یێ پەرلەمانێ عیراقێ، یێ کو د دەلیڤێن جودا دا ب ناڤ و سەردێرێن جودا دهێتە نیاسین و باسکرن. دیسان هەڤبەرکرنا ڤێ دیدارێ یە دگەل دیدارەکا دی بەریا نێزیکی دوو سالان لسەر کەنالێ ئەلجەزیرە ل بەرنامێ (الاتجاه المعاکس) ژ پێشکێشکرنا فیصل القاسم دگەلدا ئامادەبوویێن بەرنامەی هەرئێک ژ مشعان الجبوری، کو داکوکی لسەر شەرمزاربوونا حکومتا عیراقێ، و ب تایبەتی کەسێ مالیکی بخوە، د دۆکیۆمێنتێن ویکیلیکس دا دکر، و لهەمبەری وی فەوزی ئەتروشی، بریکارێ وەزارەتا رەوشەنبیریا عیراقێ، کو نوونەراتیا حکومەتا عیراقێ دکر و بەرەڤانیەکا بێ ئێک و دوو ژ مالیکی دکر.  
مشعان الجبوری ئێک ژوان ناڤانە کو ب تایبەتی پشتی ژ ناڤچوونا رژێما بەعس پتر هاتە دیاربوونێ. هند ژ مە هەنە کو وی وەک خودانێ گۆڤارا الاتجاه الاخر دناسین و هند ژی وی ب سەرکردێ کوتلا ئازادی و ئاشتبوونەڤا عیراقی ل پەرلەمانێ عیراقێ دناسن. دیسان بناڤێن جودا د درێژیا سالێن بوریدا هاتیە ناڤکرن: جاران سەرکردەیەکێ گرنگێ ئوپوزیسیۆنێیە کو پشکداری د ئازادکرنا عیراقێدا کری. جاران ژی ئێک ژ فەرمانبەرێن سەددامی یە کو باوەری ب دێموکراسیێ نینە. جاران دهێتە نیاسین وەک تیرۆریست وخودانێ کەنالەکێ بەلاڤکرنا هزرا تیرۆرێ وەک "الزورا" یە. جاران ژی ب وان دەستپیسێن کو پشکداری د دزین، ژناڤبرن و وێرانکرنا سامانێن گەلێ عیراقێدا دەست هەین و ....تا داویێ، ئانکو ڤی مرۆڤی هژمارەکا زێدەیا تایتلان ل گۆر دەم و کاودانان وەرگرتینە.
جبۆری بەری نێزیک دوو سالان، پشتی دووەم هەلبژارتنێن عیراقا پشتی سەدامی برەنگەکێ ئاشکەرا کەفتە د چەپەرێ ئیدانەکرنا حکومەتا عیراقێ ب تایبەتی سەرۆکێ وەزیران نوری المالکی کو لگۆر دیتنا "مشعان" ی پێدڤیا سەردەمیانەیا سیاسی ل عیراقێ ئەو بوو کو باوەریا دەستهەلاتێ ژ مالیکی بهێتە ستاندن. جبۆری دگۆت کو مالیکی دەست د کوشتن و ژناڤبرنا پتر ژ سەد و پێنجی هزار وەلاتیێن عیراقیدا هەیە و مرۆڤەکێ نەیێ باوریێ یە د چ کاودان و دەلیڤەیاندا. زێدەباری وێ یەکێ کو لگۆر دیتنا جبۆری یا وی دەمی، مالیکی زەلامێ ئیرانێ یە و دڤێت بهێتە سزادان و رادەیەک بۆ خیانەتا وی و مرۆڤێن وەکو وی بهێتە دانان.
ئەگەر تەماشەیی دیتنا جبۆری یا وی دەمی بکەین، و هەڤبەر بکەین لگەل دیدا نهۆیا سەرکردایەتیا کوردی و هند گرۆپێن دیێن عیراقی، گەلەک جۆداهی دناڤبەرێدا نینە و نهۆ کورد و هەڤپەیمانێن وانژی وەسا هزر دکەن.
ئەڤ دیتنە ب ئاشکەرایی بەری دوو سالان د بەرنامێ (الاتجاه المعاکس) ل کەنالێ ئەلجەزیرە ژ لایێ جبۆری ڤە هاتنە دیارکرن. لهەمبەری وی، فەوزی ئەتروشی، بریکارێ کوردێ وەزارەتا رەوشەنبیری ل عیراقێ، ب توندی بەرامبەری راوەستیا و جبۆری ب تیروریست و تێکدەر و گەندەل و ... هتد، دا ناسین و تەنانەت قەبول نەدکر کو جبۆری ناڤێ مالیکی ب بێرێزی بینت، بەلکو دگۆتێ " رێزێ ل خوە بگرە، تو یێ باسی سەرۆکوەزیرێن هەلبژارتیێ گەلی عیراقێ دکەی". هەرچەندە د وی بەرنامەیدا جبۆری دبێژیتە ئەتروشی کو تو یێ ل جهەکێ شاش راوەستیای و بەرەڤانیێ ژ ناحەقیێ و ژ دوژمنێن سەرەکیێن کوردان دکەی، لێ ئەتروشی یێ رژد بوو کو یێ بەرەڤانیێ ژ راستی و حەقیێ دکەت.
بتنێ دوو سال دەرباز بوون. هەر ئەو جبۆری ڤەگەریا، لێ ئەڤجارە ب سازەکا سەر وبن جوداڤە دلەیزی. لگۆر وان داخویانیێن لرۆژا دووشەمبیا بۆری د دیدارا خودا دگەل کەنالێ ئەلشەرقیە داین، جبۆری یێ ئامادەیە هەڤکاریا تەمام لگەل المالکی بکەت بۆ بەرسینگگرتنا کوردان ژ داگیرکرنا خاکا عیراقێ. زێدەباری چەندین تومەتێن دی کو دیارترینا وان ئەوە کو جبۆری کوردان شەرمزار دکەت ب وێ یەکێ کو تاگری و هەڤرکیا ئیتنیا عیراقێ لسەر دەستی کوردان هاتیە گورێ.
ئێکسەر پشتی ڤان داخویانیان، هند میدیایێن کوردی و هندێن دیێن دووری سیاسەتا مالیکی دەست ب ناساندنا جبۆری کر ب تیرۆریست، خایین، بێ بنەما، و ... هتد.
جارێ ئەم باسی نەجێگیریا هەلویستێ سیاسییێ جبۆری ناکەین و بێ وێ یەکێ کو ئێتیکێن سیاسی ژی بینینە بەرچاڤ، ئەم باسی یاریا سیاسەتێ ژی ناکەین کا کی باشتر یاریێ دکەت یان نە، بتنێ ب دیدەکا کوردی پێدڤیا ڤێ پرس دبینم کو: کی، کیە؟ و هەروەسا کی، کەنگی دبیتە کی و کەنگی نە؟
پرسا دی هەر گرێدایی یە: ئایا چ جودایی و جیاوازی دناڤبەرا هەلویستێ جبۆری یێ بەری دوو سالان و هەلویستێ ئەڤرۆیێ کوردان هەیە؟
چ تشتە کو جبۆریێ وی دەمی دکەتە هەڤدژێ مالیکی و جبۆریێ نهۆ دکەتە هەڤالێ مالیکی؟
ئایا کورد دڤێ یاریێ دا توشی چ دبیت د کاودانەکیدا کو بەری دوو سالان ب بەرەڤانیکرن ژ مالیکی، کوردان جبۆری هەڤدژ ددیت و نهۆ ژی ب هەڤدژی دگەل مالیکی، کورد بەردەوام جبۆری ب هەڤدژێ خوە دبینن؟
هەڤدەم ئایا ئەم ڤێ بەرچاڤ دکەین کو مالیکی ب شارەزاییڤە شیایە د ئێک دەمدا کوردان بۆ بەرسینگگرتنا جبۆریێ هەڤدژێ خوە بکار بینیت و نهۆ ژی ب هەر ب هەمان کاراکتەران لێ ب ستراتیژییەکا دی، جبۆریێ هەڤدژێ خوە بەرامبەری کوردان بکار دئینیت؟ 

بەرسڤا ڤان پرسان د ڤەکرینە، بۆ مە، بۆ وان و بۆ هەمیان، یا گرنگ بتنێ ئەوە هزرا خوە بکەین.

No comments:

Post a Comment